''Ο Τρελοφάν'' # 9

 

9. Οι πρώτοι τριγμοί 

Ι.

Το ζευγάρι μας ζούσε στιγμές ευτυχίας αν και το άγχος ήταν μεγάλο μήπως και γίνουν απρόσεκτοι και τους δει κάποιος τρίτος. Από την πλευρά του Τόμας ήξερε για το μυστικό τους μόνον ο Πιέρ όπως της είπε, φίλος στενός από τα παιδικά του χρόνια. Γι αυτό περιδιάβαινε τις βιοτεχνίες τις Κυριακές εκείνες των ραντεβού τους, αν και οι εργάτες δεν εργάζονταν. Για να αποπροσανατολίσει όσους πιθανόν ήθελαν να βγουν στο δάσος. 

Μπορεί ο Πιερ να είχε διαφωνήσει με τον Τόμας για το δεσμό του με τη Σιμώνη, να του είχε επιστήσει την προσοχή στο αδιέξοδο της σχέσης, μα η τελική απόφαση ήταν του Τόμας και ήταν αποδεκτή με σεβασμό. ''Την αγαπώ Πιερ, πώς θες να κάνω πίσω; Την αγαπώ το καταλαβαίνεις;'' Και ο Πιερ κατανόησε και σεβάστηκε την επιλογή του φίλου του κι ας μη συμφωνούσε για το καλό και των δύο.

Και ο Μιχαήλ φυσικά  έμαθε πρώτος πρώτος για το δεσμό της Σιμώνης με τον αφέντη όπως τον φώναζε, αλλά όμως ήταν πιστός στο αφεντικό και στη Σιμώνη και δεν του έπαιρνες λέξη.

Μα υπήρχαν και άλλα προβλήματα που εμπόδιζαν τον Τόμας και τη Σιμώνη να χαρούν την αγάπη τους απερίσπαστοι.

Η αλλαγή του τρόπου ζωής στις πόλεις που δημιουργήθηκαν και αναπτύχθηκαν εξαιτίας των εργοστασίων, η καλυτέρευση του βιοτικού επιπέδου του πληθυσμού μια και ο κόσμος πέθαινε συνεχώς τα προηγούμενα χρόνια λόγω επιδημιών, φτώχειας  και κακής διατροφής, τα νέα επαγγέλματα που δημιουργήθηκαν, αλλά και η νέα αστική τάξη που έπαιρνε τη ζωή της στα χέρια της, ήταν άνεμος που ταξίδευε την  αλλαγή σε κάθε χωριό και τόπο.*

Οι πρώτες αντιδράσεις στο Γκαέλ, ξεκίνησαν από τους τεχνίτες που είχαν τα καταστήματά τους εκεί και ακολούθησαν οι εργάτες και αγρότες του φέουδου.  

Ο σιδεράς που πηγαινοερχόταν στις πόλεις για την πρώτη ύλη του μαγαζιού του, μάθαινε ότι πολλοί έφευγαν από τα φέουδα και έκαναν δική τους δουλειά  και πληρώνονταν καλά. Πληρώνονταν με χρήματα και όχι σε είδος. Ήταν ελεύθεροι άνθρωποι να ρυθμίζουν τη ζωή τους...

Οι τεχνίτες ειδικά στις πόλεις, οργανωμένοι σε συντεχνίες ήταν εκείνοι που προόδευαν μια και είχαν το μονοπώλιο όντας κάτοχοι εργαλείων και τέχνης, έως ότου   τα εργοστάσια με τα μηχανήματα  ήλθαν για να μείνουν και ταρακούνησαν τις συντεχνίες.**

 Τα νέα τα σιγοψιθύριζαν μεταξύ τους, μαζί με τον παπουτσή που έφτιαχνε παπούτσια κατ 'εντολή του κόμη, με τους εργάτες της υφαντουργίας, που αν και πληρώνονταν καλύτερα από όλους εν τούτοις ήταν δεσμευμένοι με το συμβόλαιο που τους έδενε με τις διαθέσεις του κόμη.   Όλοι οραματίζονταν τις δουλειές στην πόλη και τις δυνατότητες που έδινε σε όσους ήθελαν να προκόψουν. Στην πραγματικότητα ήθελαν ελευθερία επιλογής!

 Στο καπηλειό έπιναν κρασί, συνομιλώντας για το τι μπορούν να κάνουν. Πρόσεχαν πολύ, γιατί οι στρατιώτες ήταν τακτικοί θαμώνες του   και είχαν τα αυτιά τους τεντωμένα. Στην παρέα τους ερχόταν και ο μυλωνάς που συμμεριζόταν τις ανησυχίες τους και τα όνειρά τους.

Οι εργάτες ξυλοκόποι είχαν κουραστεί να κόβουν τα ξύλα και να ζουν μέσα στην ανέχεια. Δεν γινόταν άλλο, κάτι έπρεπε να γίνει.

Οι καλλιεργητές είχαν απηυδήσει να δίνουν το κύριο μέρος μιας παραγωγής, που δεν ήταν πάντα η αναμενόμενη, στον κόμη. Και να κάνουν οικονομία φαγητού. Τι άλλο θα βίωναν; Την εξαθλίωση; 

Ζήτησαν ακρόαση από τον κόμη. Για όλους η λύση ήταν  αυτή:  ήθελαν να καταργήσει τα συμβόλαια με την υπογραφή τους και την απαγόρευση να απομακρυνθούν από το φέουδο. Μα τους δέχτηκε ο γιος του κόμη ο πρωτότοκος, με συγκαταβατικότητα και αφού τους άκουσε, υποσχέθηκε ότι θα μιλήσει  στον πατέρα του σύντομα.

Περίμεναν, αλλά αντί για τον κόμη ήλθαν στρατιώτες να τους φοβίσουν, να τους απειλήσουν, να τους υποχρεώσουν να σκύψουν το κεφάλι.

Έβραζαν τα πράγματα στο φέουδο.  Περνούσε ο καιρός, αλλά κίνηση δεν έγινε καμιά ακόμη. 

Το καπηλειό, ένα ξύλινο κτίσμα γεμάτο τραπέζια με πάγκους, γέμιζε τα τελευταία βράδια. 

Ο κάπελας γέμιζε κρασί τις κούπες, αλλά και τα αυτιά με νέα που κυκλοφορούσαν ανάμεσα στους πελάτες.

Γέμιζε όμως το καπηλειό και με στρατιώτες που έπιαναν τα τραπέζια ανάκατα...'' μάλλον με σχέδιο'' είπε ψιθυριστά ο σιδεράς στην παρέα του. ''Για να ακούνε όλα τα τραπέζια και να καταγράφουν σαν σπιούνοι που είναι''.Τα τελευταία βράδια είχαν σταματήσει να παίζουν ζάρια, μόνο έπιναν και συζητούσαν χαμηλόφωνα.

Ο κάπελας ένα νέο παλικάρι τους έφερε την παραγγελία και τους ψιθύρισε ''έμαθα ότι η σοδειά φέτος δεν θα είναι καλή, όσο πρέπει. Τα αφεντικά δεν είναι ικανοποιημένα''

''Και φταίνε οι καλλιεργητές;'' ρώτησε ένας, όντας ανήσυχος

''Φταίει ο καιρός, φταίει το έδαφος που δεν αποδίδει όπως πρέπει ,   έχουν κανονική παραγωγή,  αλλά όχι πρώτης ποιότητας όπως άλλες χρονιές. Πρέπει, είπαν να εφαρμόσουν νέους τρόπους καλλιέργειας''

''Ποιος στο είπε εσένα;''

''Άκουσα τους στρατιώτες να μιλάνε, φοβούνται για την πληρωμή τους βλέπεις''

Όταν έφυγε ο κάπελας όλοι κουνούσαν το κεφάλι σκεφτικοί.

''Κάτι πρέπει να γίνει και γρήγορα'' είπε ο μυλωνάς ''Πρέπει να οργανωθούμε. Στις πόλεις η εργατική τάξη οργανώνεται.*** Μόνον έτσι μπορούμε να πετύχουμε αλλαγές''.

''Ότι είναι να γίνει θα πρέπει να γίνει με όλους μαζί ή τους πιο πολλούς. Δεν μπορούμε να νικήσουμε μόνοι μας''!

Δεν ήξεραν ακριβώς πώς να αντιδράσουν και δεν ήθελαν να έχουν απέναντί τους στρατό να αντιμετωπίσουν.Έκαναν σχέδια, τα άλλαζαν στην επόμενη συνάντησή τους, δημιουργούσαν νέα...

Κι αυτά τα  σχέδια από το νου, γίνονταν λέξεις και σιγοψιθυρίζονταν  αποφασιστικά.

Ο καθένας μιλούσε με όποιον εμπιστευόταν και έβρισκε την ευκαιρία να   ανταλλάξουν ιδέες. Συμμερίζονταν όλοι τις ανησυχίες, είχαν  τα ίδια άγχη, αλλά ο φόβος ερχόταν απειλητικός να τους πιάσει από το λαιμό, να τους κλείσει την αναπνοή, να τους κάνει να ζητήσουν έλεος. Αυτός ο φόβος, δίδασκε μόνο την οπισθοχώρηση. Και αυτήν την οπισθοχώρηση την έβλεπαν και τη φοβόντουσαν οι τεχνίτες αλλά και ο μυλωνάς που πίστευε ότι έπρεπε να δράσουν άμεσα.

Δεν είχαν καταλήξει κάπου και ο καιρός περνούσε. Η διαφορά κοινωνικής θέσης για τους κατοίκους δεν ήταν κάτι που τους ενοχλούσε****, αλλά η    επιβίωση  τους πίεζε αφόρητα, όταν μάλιστα συνέκριναν τη ζωή τους με εκείνους που ζούσαν στην πόλη, ή όπως φαντάζονταν ότι ζούσαν.  Η εύρεση καλύτερα αμειβόμενης εργασίας στα εργοστάσια, το εμπόριο, η ανάπτυξη της τεχνολογίας, άλλαζε τη ζωή των ανθρώπων, αλλά άλλαζε και πεποιθήσεις αιώνων.

Ένα βράδυ η καμπάνα χτύπησε άγρια. Ξεσηκώθηκαν όλοι από τα σπίτια τους και πήγαν να μάθουν τι συμβαίνει. Φωτιά στις στάνες του κόμη. Έτσι είπαν. Ριγμένοι οι φράχτες και τα πρόβατα σκορπισμένα στο δάσος, στο χωριό, μακριά, να γλυτώσουν από τη φωτιά. Έτρεχαν βελάζοντας και τρελαμένα   από τη φωτιά και από τις φωνές όλων.

Νερό από το ποτάμι έριξαν στη φωτιά. Γρήγορα τα ξύλινα οικήματα έγιναν στάχτη. Οι στρατιώτες στο στρατώνα δεν είδαν κανένα, ούτε άκουσαν φασαρίες. Με το κρασί που ήπιαν από το βράδυ, όλοι κοιμόντουσαν του καλού καιρού.

Ο κόμης ανάστατος. Ο Φρανσουά ανήσυχος να δίνει εντολές να μαζέψουν όσα πρόβατα βρουν. Μα οι χωρικοί έφεραν μόνο καμιά δεκαριά. Τα άλλα τα έδιωχναν μακριά στο δημόσιο δρόμο να χαθούν, να τιμωρηθεί ο κόμης.

Οι στρατιώτες ανέβηκαν στα άλογα και βγήκαν να μαζέψουν όσα πρόβατα θα  έβρισκαν.

''Καταστράφηκε η κτηνοτροφία μας κύριε'' είπε ο Φρανσουά.  ''Θα μειωθεί και η παραγωγή στα κτήματα, γιατί πλέον δεν θα έχουμε κοπριά για λίπασμα. Ούτε μαλλί για τις βιοτεχνίες μας. Αν μας άκουγες πατέρα θα είχαμε γλυτώσει όλα αυτά και θα ήταν η παραγωγή μας όπως πρέπει!''

Μούγκριζε ο κόμης και σκεφτόταν τιμωρίες και ποινές για όλους. Γιατί κανείς δεν μαρτυρούσε ότι είδε κάποιον. Όλοι έλεγαν ότι ήταν στα σπίτια τους και κοιμόντουσαν  του καλού καιρού. Ούτε οι ένοχοι δεν το είπαν στα φιλικά τους πρόσωπα. Καλύτερα να το γνώριζαν οι δυο τους, οι δυο υπεύθυνοι και να έκαναν τους ανήξερους.

Περίμεναν τη σφοδρή οργή του φεουδάρχη.

Ο Τόμας προσπαθούσε να πείσει τον πατέρα του να δώσει χώρο να αναπνεύσουν οι άνθρωποι του χωριού. Και εκείνος, αγύριστο κεφάλι, έδωσε εντολή αυτή η σοδειά να δοθεί ολοκληρωτικά στον πύργο. Δεν θα κρατήσει τίποτε ο αγρότης. Αυτή ήταν η ποινή για τη φωτιά. Πώς θα τραφούν οι οικογένειες ως να βγει η νέα σοδειά;  Οι στρατιώτες θα παρακολουθούσαν από κοντά.

Ο Τόμας έξαλλος με τις αποφάσεις του πατέρα του. Ακόμη και στο ραντεβού του  της Κυριακής με τη Σιμώνη βημάτιζε πέρα δώθε με εκείνη να προσπαθεί να τον ηρεμήσει  ''γιατί με ανήσυχο νου δεν μπορεί κανείς να δει ξεκάθαρα τα πράγματα''.  

Η Σιμώνη ήξερε για την απόφαση των αγροτών, αλλά δεν είπε τίποτε στον Τόμας. Κι εκείνος να σκέφτεται λύσεις για να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι αυτήν τη χρονιά,  την πείνα. ''Άφησε τους ανθρώπους Τόμας να αντιμετωπίσουν χωρίς παρακολούθηση την κατάσταση. Και ηρέμησε καλέ μου. Μια περίοδος μεταβατική είναι, θα τα καταφέρουμε΄΄. 

Εκείνος να την κοιτάζει, '' δεν θα σ'αφησω να πεινάσεις Σιμώνη. Ούτε εσένα ούτε τον πατέρα σου, να το ξέρεις''.

''Ησύχασε Τόμας μου. Μαζί με όλους τους κατοίκους κι εμείς. Μόνο άσε τον κόσμο χωρίς να παρακολουθείται στενά...γίνεται;''

''Εσύ κάτι ξέρεις... όχι δεν θέλω να μου πεις, αλλά αν έχω τη δύναμη θα το κάνω Σιμώνη. Ήδη το Γκαέλ καθυστερεί εξαιτίας του πατέρα μου να εφαρμόσει παντού αλλαγές. Δεν βλέπεις τι γίνεται με τα κτήματα; Παντού ακολουθούν εναλλακτική καλλιέργεια  για να ξεκουράζεται το χώμα και εμείς είμαστε χρόνια πίσω''

 Οι αγρότες έτοιμοι να καταστρέψουν τη σοδειά που έτσι κι αλλιώς δεν θα ήταν δική τους. Αλλά σιγά σιγά και λίγο λίγο να μην τους καταλάβουν οι στρατιώτες οι οποίοι δεν είχαν ιδέα από καλλιέργειες. Συνεννοήθηκαν με τους κολίγους του Επισκόπου και των Ιπποτών να μην αφήσουν τη δική τους σοδειά να φανεί καλύτερη.

Έτσι, από κάθε βλαστάρι διέλυαν και κάμποσους καρπούς όσο ήταν στην ανάπτυξη ακόμη. Πότιζαν πολύ ή και καθόλου. Σκάβοντας το χώμα εκεί που δεν έπρεπε, χτυπώντας με την τσάπα νέα φιντάνια που μαραίνονταν, έκαναν  ό,τι περνούσε από το χέρι τους, ώστε η σοδειά να μη φτάνει ούτε για τον κόμη.

Ο Μυλωνάς από τη μεριά του έκρυβε στάρι αλεσμένο και το μοίραζε τα βράδια στους αγρότες. Ήξερε ότι  η απόφαση του κόμη ήταν αποτέλεσμα και της δικής του συμμετοχής στη φωτιά. Μαζί με το σιδερά ήταν υπεύθυνοι αν φέτος θα πεινούσε το χωριό. Αλλά οι αγώνες είναι αγώνες, έλεγαν.

Οι ξυλοκόποι μοίραζαν ξύλα για τη φωτιά. Οι γυναίκες ξεχύθηκαν στο δάσος να μαζεύουν χόρτα ή μανιτάρια και ό,τι έβρισκαν βρώσιμο. Ακόμη και παγίδες για πουλιά και ζώα έβαζαν. Κανείς δεν τους εμπόδιζε. Εντολή του Τόμας να αφήσουν τον κόσμο ελεύθερο να ελέγξει τον τρόπο που θα τρεφόταν.  

Οι βιοτεχνίες αμείβονταν κανονικά , αλλά πλέον και με  τροφές, από την φεουδαρχική αποθήκη, που ήταν γεμάτη για τις ανάγκες του πύργου, σύμφωνα με τις επιθυμίες του Τόμας και χωρίς να το έχει καταλάβει ο κόμης.

Οι στρατιώτες έβλεπαν την σοδειά καχεκτική.  Την ιδέα τους την έβαλε ο Τόμας. ''Πώς θα πληρωθείτε με τόσο κακή σοδειά; Και παρόλα αυτά υπακούτε στου κόμη τις επιθυμίες και χωρίς πληρωμή. Μπράβο σας'', τους ψευτοεπαίνεσε.

 Έτσι άρχισαν σιγά σιγά να πηγαίνουν στο καπηλειό και να αφήνουν τους αγρότες ελεύθερους  να κάνουν ό,τι  θέλουν. Δεν άξιζε τον κόπο αφού δεν θα πληρώνονταν. 

 Και οι αγρότες όταν έφτασε η ώρα της συγκομιδής πήραν γερή μερίδα για τα σπιτικά τους και πήγαν μερικά σακιά στον κόμη που γούρλωσε τα μάτια για το λίγο της παραγωγής.

Ο μούστος δεν θα  ήταν καλός για να βγει κρασί όπως έπρεπε στους βαθμούς που έπρεπε  αλλά και στην ποσότητα άλλων χρόνων. Έβλεπε ο κόμης τα αμπέλια πόσο καχεκτικά ήταν.

Φώναξε το γιο του τον Τόμας να τον ρωτήσει τι γίνεται στις πόλεις. Γιατί έχουν πάρει τα μυαλά όλων αέρα.

''Τα έχουμε πει πατέρα, είναι ώρα να αλλάξεις τον τρόπο καλλιέργειας, να επιτρέψεις στους αγρότες να ακολουθήσουν εναλλακτική παραγωγή και να δώσεις στον κόσμο την ελευθερία της πόλης.  Γιατί στις πόλεις, έχουν αναπτυχθεί βιομηχανίες, και  πληρώνονται σε χρήμα οι εργάτες,  το χρήμα κινείται και κινεί τα πάντα...''

''Κάνε και εδώ ό,τι είναι απαραίτητο Τόμας. Στο τέλος θα γίνουμε κολίγοι έτσι που πάμε'' είπε ο κόμης

Επιτέλους, με αναγγελία συγκεντρώθηκαν οι κολίγοι και κάθε εργαζόμενος στο φέουδο και άκουσαν τον γιο του κόμη τον διάδοχο, να τους ανακοινώνει ότι τα συμβόλαια σχίζονται. Όποιος θέλει μπορεί να φύγει, όποιος θέλει να μείνει να εργαστεί, θα χει αμοιβή σε χρήμα και αν θέλει μπορεί να νοικιάζει τα κτήματα ως δικά του. Η παραγωγή θα είναι δική του. Ο κόμης ούτε ήθελε να τους αντικρύσει.

Ζητωκραυγές από όλους για την ελευθερία που κέρδισαν. Θα πληρώνονταν. Θα μπορούσαν να ξεφύγουν, να φτιάξουν τη δική τους ζωή.  

Ήταν στη δούλεψη του κόμη τόσα χρόνια και τελικά το αποφάσισαν, θα φύγουν. Αλλά  πολλοί παρέμειναν τελικά στη δούλεψη του κόμη και  με τα νέα δεδομένα. Δεν είναι εύκολη για όλους  η αλλαγή. 

Είχαν τροφή για να περνάνε τη χρονιά τους πριν,  αλλά τώρα θα την αγόραζαν.  Πόση τροφή άραγε θ 'αγόραζαν με τα χρήματα των εσόδων τους; συζητούσαν όλοι.

Είχαν σπίτια δωρεάν, τώρα θα πλήρωναν ενοίκιο.

Νέα δεδομένα, νέος πονοκέφαλος.

Τώρα  η παραγωγή  των κτημάτων τους θα ήταν δική τους, αλλά έπρεπε να αποφασίζουν τιμή πώλησης για να χουν κέρδος, να βρίσκουν αγοραστές… νέες έγνοιες!

Ο πατέρας της Σιμώνης επίσης πανηγύριζε με τα νέα. Μπορεί να είχε καταστρέψει τη σοδειά  κι αυτός εκείνης της σεζόν, αλλα όλοι  κέρδισαν και αισθανόταν ελεύθερος άνθρωπος.  Η κόρη  του συμμεριζόταν τη χαρά του και χαμογελούσε που τον έβλεπε με ζωντάνια να ονειρεύεται το μέλλον.

Το να παίρνει αποφάσεις και να ρυθμίζει τη ζωή σου το αφεντικό που έχει συγκεκριμένο πρόσωπο και το γνωρίζεις, είναι αβάσταχτο, το ήξερε η Σιμώνη.

Η επιλογή να φύγεις όποτε θες ακόμη και αν δεν μπορείς, είναι ένας παράγοντας θελκτικός.

Το όνειρο να δημιουργήσεις καλύτερες συνθήκες ζωής, ακόμη και αν το αναβάλλεις για ''αύριο'', είναι επίσης όνειρο που παραμένει ζωντανό ακόμη και αν αραχνιάσει περιμένοντας. Και αυτό το όνειρο δίνει κουράγιο να βγει το σήμερα όσο δύσκολο και αν φαντάζει.

Εκείνοι που έφυγαν, πάλι στην δούλεψη κάποιου που θα έλεγχε το μισθό τους θα ήταν, που από αυτόν θα εξαρτιόταν η ποιότητα της ζωής τους, αλλά  δεν έμπαινε στο μυαλό κανενός. Σημασία είχε ότι είχαν επιλογή! Κι η επιλογή τους ήταν να πάνε στις πόλεις να δουλέψουν στις βιομηχανίες. 

Σημασία είχε ότι το όνειρο του κάθε κολίγου, για καλύτερη ζωή, αποκτούσε πλέον τη βάση για να αναπτυχθεί.

Το νερό μπήκε στο αυλάκι. Έμενε να ανακαλύψουν αν μπορούσαν να ελέγξουν τη ροή του

...........................................................

*Οι κάτοικοι μιας πόλης αποτελούσαν μια αστική κοινότητα. Ήταν ελεύθεροι και μπορούσαν να διοικούν οι ίδιοι την πόλη τους. Πλήρωναν φόρους ώστε να έχει η πόλη έσοδα, είχαν το δικαίωμα να δικάζουν και όριζαν φρουρά για την προστασία τους. Στην πραγματικότητα όμως την  εξουσία την είχαν στα χέρια τους οι πλουσιότεροι αστοί. Είχαν την αρχηγία στις συντεχνίες, έλεγχαν την οικονομία και τις εξωτερικές σχέσεις της πόλης

**Η μεγάλη καινοτομία της Β.Ε. ήταν ότι κατόρθωσε μέσα από την ένωση κεφαλαίου και τεχνολογίας, να μειωθεί η σημασία των  τεχνιτών στην παραγωγή, με αποτέλεσμα η εργασία να περιοριστεί  στην απλή επίβλεψη και τροφοδοσία της μηχανής με την πρώτη ύλη.  Η απλοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας καταργούσε τη μακρόχρονη παραδοσιακή μαθητεία και καθιστούσε τους εργάτες παραγωγικούς με την είσοδό τους στο εργοστάσιο.( Α' Βιομηχανική Επανάσταση)

***Από το 1860, υπό την επίδραση της κομμουνιστικής και σοσιαλιστικής σκέψης, δομείται η εργατική ταξική συνείδηση, η οποία δίνει στις μάζες την αίσθηση του συνανήκειν και συνεπώς των κοινών προβλημάτων. Οι εργάτες αυτοοργανώνονται  σε εθνική και, με τις σοσιαλιστικές διεθνείς, σε υπερεθνική κλίμακα, διεκδικώντας όχι απλώς καλύτερες συνθήκες εργασίας αλλά έναν άλλο κόσμο.  Η ραγδαία εξάπλωση του «κομμουνιστικού φαντάσματος» ενέτεινε μεν την καταστολή αλλά εξανάγκασε τις άρχουσες τάξεις στην υιοθέτηση μεταρρυθμίσεων πρόνοιας.( Βιομηχανική επανάσταση & εργασία: η γέννηση του σύγχρονου καπιταλισμού)

    ****Την  εποχή  εκείνη, όλοι οι άνθρωποι είχαν μεγάλη θρησκευτική πίστη. Πίστευαν επίσης  ότι ο καθένας γεννιέται με μια ορισμένη κοινωνική θέση (αριστοκράτης, αστός ή δουλοπάροικος) που δεν αλλάζει. Για όλους είχε μεγάλη σημασία ο τόπος που ζούσαν ,η πόλη, το χωριό, η γειτονιά τους  και η οικογένειά τους.(Κοινωνία, οικονομία και πολιτισμός στη δυτική Ευρώπη)

...........συνεχίζεται

Κεφ1 Εδώ             ''Νέα αρχή''

Κεφ2 Εδώ         ''20 χρόνια μετά...''

Κεφ3 Εδώ          ''Η αυτάρκεια του Γκαέλ''

Κεφ4-5 Εδώ   ''Ο Μιχαήλ /

 Τα παιδικά χρόνια της Σιμώνης''

Κεφ 6 Εδώ       ''Στο σήμερα...'' Ι.

Κεφ 7 Εδώ              ΙΙ.

Κεφ 8 Εδώ             ΙΙΙ.

Οι εικόνες είναι από την google και τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους δημιουργούς τους