Προτερήματα και ελαττώματα έχουμε όλοι μας.Έτσι είναι ο άνθρωπος.
Όμως, το να κατηγοριοποιήσουμε τα ελαττώματα ή τα προτερήματα εξαρτάται από την εποχή που ζει ο άνθρωπος και από τις αντιλήψεις που επικρατούν.
Υπάρχουν ελαττώματα που -πιστεύω ότι συμφωνούμε όλοι - ανήκουν σε ανθρώπους που δεν θα θέλαμε ούτε μια καλημέρα να ανταλλάξουμε
Όπως η ανεντιμότητα, η αχαριστία, η αλαζονεία, η φιλαργυρία, η απάτη, η ζηλοφθονία, ................
Διάβασα κάπου ότι είναι τελείως υποκειμενικό να κρίνουμε τον συνάνθρωπό μας και να αποφανθούμε για τυχόν ελαττώματά του ή προτερήματα.
Και είναι υποκειμενικό, γιατί --εκτός από τις κραυγαλέες περιπτώσεις που το κάθε χαρακτηριστικό του ανθρώπινου χαρακτήρα, είναι σε υπερθετικό βαθμό-αυτό που χαρακτηρίζω εγώ ως ελάττωμα, είναι για τον άλλον προτέρημα.
Είναι όμως αυτό σωστό;
Το πείσμα είναι ελάττωμα;;; Ναι θα πουν οι περισσότεροι...........μη βιαστείς να ταυτιστείς μαζί τους. Αν το πείσμα το δεις από τη σκοπιά της προσπάθειας, της επιμονής, της εμμονής στο στόχο, τότε θα πεις ότι είναι προτέρημα. Τελικά πού το κατατάσσουμε;;;;;
Ο εγωισμός είναι ελάττωμα;; Ναι είναι η απάντηση και εδώ. Όμως ο εγωισμός είναι η προσπάθεια του ατόμου να προάγει τον εαυτό του, να ακολουθήσει το συμφέρον του, είναι μια μεγάλη αγάπη για τον εαυτό του!! Φυσικά χρειάζεται μεζούρα για να μετρήσουμε αυτήν την αγάπη προς τον εαυτόν...Όταν ξεφεύγει του μέτρου, όταν για χάρη του εαυτού καταπατείται κάθε έννοια ηθικής τότε φτάνουμε στον υπέρμετρο εγωισμό, στην αλαζονεία και την φιλαυτία. Αυτά είναι ελαττώματα γιατί είπαμε είναι κραυγαλέες περιπτώσεις σε υπερθετικό βαθμό.
Τελικά, ο εγωισμός ο μη κραυγαλέος, είναι ελάττωμα; Και αν ναι, γιατί τότε πολλοί άνθρωποι, θεωρούν την ανυπαρξία εγωισμού ως ελάττωμα;
Είπαμε πιο πάνω''............. να μην καταπατείται κάθε έννοια ηθικής''. Είμαστε λοιπόν ηθικοί; Και τι είναι η ηθική; Να έχουμε αξίες στη ζωή μας... που είναι ... ποιες; Αυτές που μας δίδαξαν οι γονείς μας, το σχολείο μας, ή αυτές που κυριαρχούν την κάθε εποχή στην κοινωνία;;
Την εποχή της γιαγιάς μου οι προγαμιαίες σχέσεις ήταν ανηθικότητα. Το να αντιμιλούσες σε μεγαλύτερο ήταν ελάττωμα. Το να κοιτούσες στα μάτια τον πατέρα όταν σου έκανε παρατήρηση για λάθος σου, ήταν θράσος, άρα ελάττωμα.Το να έβρισκες χρήματα στο δρόμο και να μην τα παρέδιδες στην αστυνομία ήταν ανεντιμότητα άρα ανηθικότητα.
Σήμερα, άλλαξαν οι συνθήκες, η κοινωνία έγινε ανεκτική και ευέλικτη, και οι αξίες ακολούθησαν αυτήν την ευελιξία.
Άρα και το ''ηθικοί'' είναι συζητήσιμο........
Είπαμε για θράσος... είναι το θράσος ελάττωμα; Ήταν κάποτε, τα χρόνια της γιαγιάς, μήπως σήμερα δεν θεωρείται από πολλούς ο θρασύς ως ο θαρραλέος;
Η φιλοδοξία τώρα, είναι ελάττωμα; Για πολλούς όχι,είναι συνώνυμο της επαγγελματικής καταξίωσης και οικονομικής ευχέρειας. Για άλλους, ο φιλόδοξος δεν έχει αρχές αφού αυτές θα του εμποδίσουν το δρόμο της εξέλιξής του. Χωρίς τη φιλοδοξία όμως θα υπήρχε ανάπτυξη στην κάθε κοινωνία; Θα υπήρχε δημιουργικότητα και εξέλιξη;
Έχουμε και άλλα ελαττώματα... πολλά. Ή για άλλους προτερήματα ανάλογα από την οπτική γωνία που τα βλέπει ο καθένας.
Η απληστία είναι ελάττωμα και μάλιστα κραυγαλέο. Λέμε άπληστο κάποιον που δεν ικανοποιείται με τίποτε... που θέλει όλο και περισσότερα. Όταν πρόκειται για χρήματα αμέσως κατηγορούμε τον άπληστο ως πλεονέκτη και φυσικά τον κατατάσσουμε στους ελαττωματικούς ανθρώπους. Όταν όμως είναι κάποιος άπληστος για μάθηση είναι τότε ελάττωμα;
Η περιέργεια είναι ελάττωμα... όταν πρόκειται για μια αδιάκριτη ματιά στη ζωή σου. Όταν όμως αναφερόμαστε σε περιέργεια για τη ζωή, για τη φύση, για τη γνώση, τότε είναι ελάττωμα;
Συζητούσα με φίλη μου τις προάλλες και μου έλεγε γελώντας για τις γκάφες της εξαιτίας του αυθορμητισμού της. Καλό για μένα, πολύ καλό να γελάς με σένα και πρέπει να είσαι αυθόρμητη της είπα. Αλλά ζύγιαζε λίγο τις καταστάσεις, περιόρισε τον αυθορμητισμό σου... Μα ο αυθορμητισμός είναι το ατού μου, μου απάντησε έντονα.
Είναι άραγε ο αυθορμητισμός ελάττωμα ή προτέρημα;;
Είπαμε πιο πάνω''............. να μην καταπατείται κάθε έννοια ηθικής''. Είμαστε λοιπόν ηθικοί; Και τι είναι η ηθική; Να έχουμε αξίες στη ζωή μας... που είναι ... ποιες; Αυτές που μας δίδαξαν οι γονείς μας, το σχολείο μας, ή αυτές που κυριαρχούν την κάθε εποχή στην κοινωνία;;
Την εποχή της γιαγιάς μου οι προγαμιαίες σχέσεις ήταν ανηθικότητα. Το να αντιμιλούσες σε μεγαλύτερο ήταν ελάττωμα. Το να κοιτούσες στα μάτια τον πατέρα όταν σου έκανε παρατήρηση για λάθος σου, ήταν θράσος, άρα ελάττωμα.Το να έβρισκες χρήματα στο δρόμο και να μην τα παρέδιδες στην αστυνομία ήταν ανεντιμότητα άρα ανηθικότητα.
Σήμερα, άλλαξαν οι συνθήκες, η κοινωνία έγινε ανεκτική και ευέλικτη, και οι αξίες ακολούθησαν αυτήν την ευελιξία.
Άρα και το ''ηθικοί'' είναι συζητήσιμο........
Είπαμε για θράσος... είναι το θράσος ελάττωμα; Ήταν κάποτε, τα χρόνια της γιαγιάς, μήπως σήμερα δεν θεωρείται από πολλούς ο θρασύς ως ο θαρραλέος;
Η φιλοδοξία τώρα, είναι ελάττωμα; Για πολλούς όχι,είναι συνώνυμο της επαγγελματικής καταξίωσης και οικονομικής ευχέρειας. Για άλλους, ο φιλόδοξος δεν έχει αρχές αφού αυτές θα του εμποδίσουν το δρόμο της εξέλιξής του. Χωρίς τη φιλοδοξία όμως θα υπήρχε ανάπτυξη στην κάθε κοινωνία; Θα υπήρχε δημιουργικότητα και εξέλιξη;
Έχουμε και άλλα ελαττώματα... πολλά. Ή για άλλους προτερήματα ανάλογα από την οπτική γωνία που τα βλέπει ο καθένας.
Η απληστία είναι ελάττωμα και μάλιστα κραυγαλέο. Λέμε άπληστο κάποιον που δεν ικανοποιείται με τίποτε... που θέλει όλο και περισσότερα. Όταν πρόκειται για χρήματα αμέσως κατηγορούμε τον άπληστο ως πλεονέκτη και φυσικά τον κατατάσσουμε στους ελαττωματικούς ανθρώπους. Όταν όμως είναι κάποιος άπληστος για μάθηση είναι τότε ελάττωμα;
Η περιέργεια είναι ελάττωμα... όταν πρόκειται για μια αδιάκριτη ματιά στη ζωή σου. Όταν όμως αναφερόμαστε σε περιέργεια για τη ζωή, για τη φύση, για τη γνώση, τότε είναι ελάττωμα;
Συζητούσα με φίλη μου τις προάλλες και μου έλεγε γελώντας για τις γκάφες της εξαιτίας του αυθορμητισμού της. Καλό για μένα, πολύ καλό να γελάς με σένα και πρέπει να είσαι αυθόρμητη της είπα. Αλλά ζύγιαζε λίγο τις καταστάσεις, περιόρισε τον αυθορμητισμό σου... Μα ο αυθορμητισμός είναι το ατού μου, μου απάντησε έντονα.
Είναι άραγε ο αυθορμητισμός ελάττωμα ή προτέρημα;;
Και αν εδώ λαμβάνεται υπόψη η κάθε περίπτωση γιατί να μην ληφθούν υπόψη οι κάθε περιπτώσεις για όλα τα ελαττώματα;
Άρα αν συμφωνήσουμε στο πιο πάνω ερώτημα, τότε δεν μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε τα περισσότερα ελαττώματα. Σωστά;;;;;
Φυσικά όλα χρειάζονται μέτρο.
Αν λοιπόν ισχύει σε κάθε άτομο το ''παν μέτρον άριστον '' τότε μπορούμε να ισχυριστούμε ότι πολλά ελαττώματά, ανάλογα με τις περιπτώσεις που αυτά δηλώνουν παρόντα, μπορούν να θεωρηθούν προτερήματα....έτσι;
Το να είναι κάποιος υπομονετικός είναι προτέρημα.........Είναι όμως έτσι για όλες τις περιπτώσεις; Η μεγάλη υπομονή, λέμε, δηλώνει και αναβλητικότητα. Δηλώνει χαρακτήρα μη δυναμικό που δεν '' πιάνει τη ζωή από τα μαλλιά''.......Είναι έτσι;
Η υποχωρητικότητα είναι θετικό για έναν χαρακτήρα;; Έτσι όμως καταπιέζεται,αλλά έχει τους γύρω του ικανοποιημένους. Αν πάψει να υποχωρεί τότε θα καταπιέσει άλλους.............και θα υπάρξουν πιθανόν, συγκρούσεις. Τι πρέπει λοιπόν να ακολουθήσει κάποιος;
Παν μέτρον άριστον θα πουν πολλοί.
Μα τότε και τα προτερήματα όταν υπερβαίνουν του μέτρου γίνονται ελαττώματα.
Ακόμη ένα παράδειγμα, το τελευταίο.
Η υποκρισία είναι ελάττωμα; Είναι θα μου πεις..........Το να μην είναι ειλικρινής ο φίλος σου, ο συνομιλητής σου είναι ό,τι χειρότερο. Αλλά μήπως και η υπερβολική ευγένεια δεν είναι ένα είδος υποκρισίας;
Και η ειλικρίνεια; Είναι προτέρημα, έτσι;
Άρα αν συμφωνήσουμε στο πιο πάνω ερώτημα, τότε δεν μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε τα περισσότερα ελαττώματα. Σωστά;;;;;
Φυσικά όλα χρειάζονται μέτρο.
Αν λοιπόν ισχύει σε κάθε άτομο το ''παν μέτρον άριστον '' τότε μπορούμε να ισχυριστούμε ότι πολλά ελαττώματά, ανάλογα με τις περιπτώσεις που αυτά δηλώνουν παρόντα, μπορούν να θεωρηθούν προτερήματα....έτσι;
Το να είναι κάποιος υπομονετικός είναι προτέρημα.........Είναι όμως έτσι για όλες τις περιπτώσεις; Η μεγάλη υπομονή, λέμε, δηλώνει και αναβλητικότητα. Δηλώνει χαρακτήρα μη δυναμικό που δεν '' πιάνει τη ζωή από τα μαλλιά''.......Είναι έτσι;
Η υποχωρητικότητα είναι θετικό για έναν χαρακτήρα;; Έτσι όμως καταπιέζεται,αλλά έχει τους γύρω του ικανοποιημένους. Αν πάψει να υποχωρεί τότε θα καταπιέσει άλλους.............και θα υπάρξουν πιθανόν, συγκρούσεις. Τι πρέπει λοιπόν να ακολουθήσει κάποιος;
Παν μέτρον άριστον θα πουν πολλοί.
Μα τότε και τα προτερήματα όταν υπερβαίνουν του μέτρου γίνονται ελαττώματα.
Ακόμη ένα παράδειγμα, το τελευταίο.
Η υποκρισία είναι ελάττωμα; Είναι θα μου πεις..........Το να μην είναι ειλικρινής ο φίλος σου, ο συνομιλητής σου είναι ό,τι χειρότερο. Αλλά μήπως και η υπερβολική ευγένεια δεν είναι ένα είδος υποκρισίας;
Και η ειλικρίνεια; Είναι προτέρημα, έτσι;
Εκτός από αλήθειες όπως ''ο ήλιος δύει στη δύση'' ή '' η γη είναι στρογγυλή'' ή '' τα λιπαρά φαγητά κάνουν κακό στον οργανισμό'' ή '' Ελλάδα είναι μια μικρή χώρα με οικονομικές δυσκολίες''.........οι υπόλοιπες αλήθειες είναι οι δικές μου, οι δικές σου ή οι δικές του, που μπορεί να μην είναι και δικές μου. Ποιος δέχεται την αλήθεια μου αν δεν είναι και αλήθεια του;
Τελικά τον άνθρωπο τον χαρακτηρίζουν ελαττώματα αλλά και προτερήματα που ανάλογα των περιπτώσεων μπορούν να αλλάξουν θέση.. Το ''όλα με μέτρο'' κάνει τη διαφορά.
Συμφωνείτε;
Τελικά τον άνθρωπο τον χαρακτηρίζουν ελαττώματα αλλά και προτερήματα που ανάλογα των περιπτώσεων μπορούν να αλλάξουν θέση.. Το ''όλα με μέτρο'' κάνει τη διαφορά.
Συμφωνείτε;