O πρώτος επαγγελματίας συγγραφέας

Ο πρώτος επαγγελματίας συγγραφέας, με την έννοια ότι έγραφε για βιοποριστικούς λόγους, ήταν για τη χώρα μας, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης.
Τα έργα του δεν ευτύχησε, όσο ζούσε, να τα δει τυπωμένα σε βιβλίο. Ήταν διάσπαρτα στα γραφεία των εφημερίδων και των περιοδικών.
''Πολλές είναι 150.Με φτάνουν 100''απάντησε στον διευθυντή της εφημερίδας ''Αστυ'' που του πρόσφερε 150 δραχμές ως μισθό, για την συνεργασία τους την περίοδο 1899-1902. Το περιστατικό αναφέρει ο Νιρβάνας, συνάδελφος του Σκιαθίτη στο ''Άστυ'' .
Σύμφωνα με μαρτυρία του Γ. Δροσίνη, από τη στιγμή που άφηνε κείμενό του σε κάποιο γραφείο , ''ούτε το συλλογίζουνταν πια, ούτε ζητούσε να μάθει πότε θα δημοσιευθεί, ούτε και διορθώσεις έβλεπε από το τυπογραφείο. Γι αυτό πολλά κακοτυπώθηκαν από την πρώτη φορά....''
Έτσι εξηγείται και ο ισχυρισμός του Ν.Δ.Τριανταφυλλόπουλου, του Χαλκιδαίου φιλολόγου που αφοσιώθηκε στη μελέτη και την ανάδειξη του παπαδιαμαντικού έργου, ότι ποτέ δεν θα είμαστε σε θέση να έχουμε μια πλήρη και ακριβή έκδοση των ''Απάντων'' του. Η  ακρίβεια και η πληρότητα, λέει, είναι αρετές που εξασφαλίζονται όταν ο ίδιος ο συγγραφέας φροντίζει την έκδοση, ή τουλάχιστον όταν έχει διασωθεί όλο το αρχείο του. Εκείνο του Σκιαθίτη όμως, όποιο και αν ήταν, στο μεγαλύτερο μέρος του έχει χαθεί.
Ο Παπαδιαμάντης στράφηκε με τα διηγήματά του προς τους ηττημένους της ζωής, τους άπραγους, τους αλκοολικούς, τους φτωχούς, σ' αυτούς που ζουν παράμερα από τους ''πολιτισμένους''ανθρώπους, συναισθανόμενος τον αγώνα τους κόντρα στην αρρώστια, το θάνατο, τον κοινωνικό αποκλεισμό. Βρήκε το υλικό στις καρδιές των παιδιών, των γυναικών, των ανίσχυρων γερόντων και τον ένωσε με την ομορφιά της θάλασσας και της Σκιάθου, αγκαλιάζοντας στις περιγραφές του όλες τις αμμουδιές , τα λιμανάκια, τις χαράδρες, τα υψώματα και τα ''ρόδινα ακρογιάλια'' του αγαπημένου του νησιού.
Μπολιάζοντας τις παιδικές του αναμνήσεις με τα θρησκευτικά του βιώματα, τα δικά του βάσανα, την ευαισθησία του και τον ποιητικό του οίστρο, κατάφερε να αναδείξει το ντόπιο ήθος σε αισθητικό και πνευματικό γεγονός.
Γι αυτό και διαβάζεται- από όσους διαβάζεται - μέχρι σήμερα. Όχι μόνο γιατί είναι σπουδαίος συγγραφέας, αλλά επειδή στο έργο του αποθησαυρίζεται ''ο παράξενος τρόπος των Ελλήνων'', όπως τον έθεσε ο πρόωρα χαμένος Χρήστος Βακαλόπουλος. 
Επειδή με άλλα λόγια, στις σελίδες του βρίσκεται το κλειδί της εθνικής μας ιδιαιτερότητας, που ακόμα προσπαθούμε να την ορίσουμε, στριμωγμένοι ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση.
Κι όμως ....οι λογοτέχνες της εποχής του δεν τον είδαν με συμπάθεια. Έπρεπε να πεθάνει και να εγκωμιαστεί!!!! 
Έκτοτε τα θέματα που απασχόλησαν τον λογοτεχνικό κόσμο ήταν η ιδιαιτερότητα της γλώσσας του και ο τρόπος που εξέφρασε τη λαϊκή ψυχή.
Ο Τερζάκης χαρακτήρισε την καθαρεύουσά του προβληματική, σχολαστική και ξεπερασμένη,  ενώ ο Τ. Άγρας, ο Ελύτης και ο Ζήσιμος Λορεντζάτος ως γλώσσα που κουβαλάει πάνω της στρώσεις αιώνων, αφομοιώνοντας αρμονικά στοιχεία αρχαία, βυζαντινά, εκκλησιαστικά και νεοελληνικά.
Ο Κ.Θ.Δημαράς έγραφε στην ''Ιστορία'' του:''Ο Παπαδιαμάντης διαβάζεται εύκολα από ανθρώπους που δεν έχουν συνηθίσει στην καλή ποιότητα και δεν απαιτεί κανενός είδους προπαρασκευή.  Η γενιά που τιμούσε τον Σουρή για μεγάλο ποιητή, επόμενο ήταν να τιμήσει για μεγάλο πεζογράφο τον Παπαδιαμάντη''.
Εν αντιθέσει ο Σεφέρης το 1952 αναγνώρισε δημόσια, την ποιητική διάσταση της γλώσσας του ,συγκαταλέγοντάς τον στους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές.
Η γνωστή ιστορία του τόπου μας που ''τρώει '' τα παιδιά της!!!!!!!!
Και όμως κατέχει το έργο του μια ξεχωριστή θέση στον κόσμο. 
Η ''Φόνισσα'' κατέχει τη μερίδα του λέοντος στις μεταφράσεις στο εξωτερικό. Έχει μεταφραστεί στα αγγλικά, στα γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά, τα ιταλικά, τα βουλγάρικα,  ρουμανικά, τα καταλανικά, τα δανέζικα!
Σύμφωνα με τον Δημήτρη Μαυρόπουλο που έγινε εκδότης μόνο και μόνο για να στεγάσει το έργο του Παπαδιαμάντη, ''κάθε χρόνο διαθέτουμε γύρω στις 600 σειρές των ''Απάντων'' του, στην διόλου ευκαταφρόνητη τιμή των 200 ευρώ.
Και από ότι βλέπω το 80% των ανθρώπων που τα αγοράζουν είναι νέοι που ουδέποτε διδάχθηκαν τη γλώσσα του στα σχολεία τους. Το ενδιαφέρον, με άλλα λόγια, πάει κατευθείαν στο περιεχόμενο. Δεν είναι ενθαρρυντικό'';;;


Όσο ζούσε ο Αλ. Παπαδιαμάντης ήταν η προσωποποίηση του ...''χαμένου''! Μεγαλωμένος σαν ξεπεσμένο αρχοντόπουλο, χωρίς παρέες και παθιασμένος με τα γράμματα από μικρός, πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του βίου του στην Αθήνα σε απόσταση ασφαλείας  από τους ''κουλτουριάρηδες'' της εποχής, πλημμυρισμένος από νοσταλγία για τη Σκιάθο, το νησί του.
Στον αιώνα που μεσολάβησε από το θάνατό του, στις 3 Ιανουαρίου του 2011, ο Παπαδιαμάντης εκτιμήθηκε και μυθοποιήθηκε όσο ελάχιστοι ομότεχνοί του!!!


Από το ''Αφιέρωμα'' για τα 100 χρόνια μετά το θάνατο του Αλ. Παπαδιαμάντη.
Της Σταυρούλας Παπασπύρου στο ''επτά''!







4 σχόλια:

  1. Εγώ απλά αναρωτιέμαι. Άραγε υπάρχουν σήμερα άνθρωποι σαν αυτόν; Η απάντηση δυστυχώς είναι ότι υπάρχουν αλλά είναι μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού μονάχα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σάββα θα το μάθουμε μετά το θάνατό τους!!! Έτσι δεν κάνουμε;;;;Καλησπέρα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Εύγε! Σε τέτοιους λογοτέχνες αλλά και σε τέτοιους τύπους και χαρακτήρες ανθρώπων πρέπει να εστιάζουμε! Είναι ηθικά επιβεβλημένο - ιδιαίτερα στην εποχή μας - να στρέφουμε τον κόσμο προς θετικούς προσανατολισμούς! Κι η σημερινή σου ανάρτηση κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση (και φυσικά, δεν είναι η μόνη)...

    Επικροτώ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Diatton καλησπέρα. Σίγουρα πρέπει να μας κάνει αισιόδοξους το γεγονός ότι όλοι --από όσο ξέρω--διαβάζουν ακόμη Παπαδιαμάντη!!
    Σ'ευχαριστώ για τη ψήφο υποστήριξης!

    ΑπάντησηΔιαγραφή