Όταν το κατεστημένο φοβάται...

Οι εκλογές πλησιάζουν. Οι γνώσεις που αποκτήσαμε τον τελευταίο καιρό για τα πολιτικά πράγματα της πατρίδας μας, μας δίνουν τη δυνατότητα να έχουμε καλύτερη οπτική των πραγμάτων, αλλά μας στερούν το ελαφρυντικό του  ''δεν ήξερα''στην περίπτωση των ίδιων λαθών!!!
Επιλογή του καθένα μας είναι το τι θα ψηφίσει και πώς θέλει να κυβερνηθεί η χώρα μας. Όμως, στη νέα κυβέρνηση σίγουρα, περισσότερο από ποτέ, αρμόζει ο λόγος που προσφώνησε στον Ιω. Καποδίστρια ο Θεόφιλος Καϊρης.
Ο Καϊρης, έχοντας συμμετάσχει ενεργά στην Επανάσταση, προσφέροντας τον εαυτό του τόσο στον αγώνα για την ελευθερία του τόπου όσο και στον πολιτικό στίβο, θύμισε στο καλωσόρισμά του προς τον πρώτο κυβερνήτη της ελεύθερης Ελλάδας, τα δεινά που είχε περάσει ο τόπος και από τους κατακτητές αλλά κυρίως από τις ολέθριες εμφύλιες διαμάχες. Συνιστούσε δίκαιη και ανιδιοτελή διακυβέρνηση με σκοπό τη δημιουργία μιας δημοκρατικής και ευνομούμενης πολιτείας......
Κατά τον Καϊρη οι προτεραιότητες του νέου κυβερνήτη ήταν '' η κατάπαυσις των διχονοιών, η διάλυση των φατριών, η ορθή, η δικαία, η μη ψευδομένη το όνομα Κυβέρνησις της Ελλάδος, η αναγέννησις των ανθρώπων, η ανάπλασις των αληθινών Ελλήνων''.

Ο Καϊρης προέτρεπε τον Καποδίστρια να κυβερνήσει αμερόληπτα ''ώστε να αισθανθή  η πατρίς, να καταλάβωμεν και ημείς, να επαναλάβη η αδέκαστος ιστορία, ν'αντηχήσωσιν όλοι οι αιώνες ότι Συ, ουδέ ο υιός Σου, ουδέ ο οικείος Σου, ουδέ ο φίλος Σου, ουδέ το πνεύμα φατρίας, αλλ' αληθώς αυτός ο νόμος του Θεού, αυτό το δίκαιον, αυτοί της Ελλάδος οι θεσμοί κυβερνήσουσι την Ελλάδα δια Σου''.
Διαχρονική η προτροπή στον νέο κυβερνήτη, και η ιστορία μας είναι γεμάτη από το όνειρο μιας ευνομούμενης πολιτείας, χωρίς φατρίες όλων των ειδών, χωρίς διχόνοιες και ψεύδη...........και το όνειρο αυτό δεν  έχει εκπληρωθεί ακόμη!!!!!!!
Ο Θεόφιλος Καϊρης ήταν άλλη μια μεγάλη προσωπικότητα της χώρας μας, μια πνευματική φυσιογνωμία,  πρωτοπόρος της εποχής που η Ελλάδα ελευθερώθηκε από τη σκλαβιά της Τουρκοκρατίας--σε ορισμένα σημεία θεωρώ ότι είναι πρωτοπόρος και σήμερα--που το κατεστημένο τότε, απαξίωσε, καταδίκασε, φυλάκισε και οδήγησε στο θάνατο για να προστατεύσει τα συμφέροντά του!!!!!!!!!!
Ωραιότερη μέρα της ζωής του χαρακτήρισε ο ίδιος εκείνη που στο δικαστήριο απολογήθηκε για την κατηγορία του προσηλυτισμού. Και ήταν η ωραιότερη επειδή βρέθηκε ενώπιον του ''ελεύθερου δικαστηρίου της πατρίδας του'' εκφράζοντας ευγνωμοσύνη και σε εκείνον που τον έφερε στο δικαστήριο.
Μαζί με τρεις μαθητές του καταδικάστηκαν σε φυλάκιση ......Ο Άρειος Πάγος  8 μέρες μετά το θάνατο του σοφού διδασκάλου, επανεξέτασε την υπόθεση μετά από προσφυγή των τριών μαθητών του σοφού γέροντα,  και δικαίωσε τους επιζώντες αθωώνοντάς τους, όχι όμως και τον αποθανόντα- αδίκως- Θεόφιλο Καϊρη!!!!!!
Γιατί καταδικάστηκε για προσηλυτισμό;;
Γιατί θεωρήθηκε ότι δίδασκε μια νέα θρησκεία, αν και μοναχός, τη Θεοσέβεια. Στην πραγματικότητα, ήταν ένα δικό του φιλοσοφικό-θρησκευτικό σύστημα που στηριζόταν στην πίστη στο Θεό αλλά και στην επιστημονική γνώση.
Υπήρξε αναμφίβολα ένας από τους γνωστότερους πνευματικούς ανθρώπους της περιόδου της νεοελληνικής Αναγέννησης με πλούσια επιστημονική και φιλοσοφική συγκρότηση. Άνοιξε νέους δρόμους  στην ελληνική σκέψη και σημάδεψε την επιστημονική- φιλοσοφική σκέψη του Ελληνισμού στην κρίσιμη φάση των χρόνων της εθνικής, αλλά και κοινωνικής και πνευματικής του ανόρθωσης.
Δεν ήταν ένας θεωρητικός διδάσκαλος, αλλά άνθρωπος της πράξης και ασυμβίβαστος αγωνιστής για όσα με πάθος πίστευε.
Ο Αδαμάντιος Κοραής, που ήταν ένας εκ των δασκάλων του Θ.Καϊρη, είχε πει : ''Δύσκολον να εύρη τις εις άλλον τόσην ψυχήν απλότητα με τόσον υπέρ του κοινού καλού ζήλον''!!
Γεννημένος στην Άνδρο το 1784, διδάχθηκε τα πρώτα του γράμματα στο νησί του, ορφάνεψε στα 10 του χρόνια και πήγε κοντά στο θείο του στις Κυδωνίες που ήταν εφημέριος στο ναό του Αγίου Γεωργίου για καλύτερη εκπαίδευση. Φοίτησε στην Ακαδημία εκεί και κάλυπτε τα έξοδά του προσφέροντας βοηθητικές υπηρεσίες στο σπίτι του Χατζή Διαμαντή, γαμπρού του Γρηγ. Σαράφη, καθηγητή της σχολής.
Διδάχτηκε φιλοσοφία, φιλολογία, μαθηματικά και φυσικές επιστήμες. Πήγε στην Σχολή της Πάτμου ακολουθώντας τον Σαράφη και μετά στη Σχολή της Χίου.
Το 1801 χειροτονήθηκε διάκονος και το 1803 με έξοδα του θείου του και κάποιων πλουσίων των Κυδωνιών, πήγε στην Ευρώπη για συνέχιση των σπουδών του. ''Η ευρωπαϊκή σκέψη του δυνάμωσε το λόγο, την πίστη στην ελευθερία και ανεμπόδιστη έρευνα, την πεποίθηση ότι η ελευθερία στην κρίση και στη σκέψη είναι ο μοναδικός δρόμος για την αλήθεια'' γράφει ο Β.Ν.Τατάκης.
Εμπλούτισε τη βιβλιοθήκη της Ακαδημίας στις Κυδωνιές όπου και δίδαξε. Την εφοδίασε με πλήθος συγγραμμάτων, όργανα φυσικής, χημείας και αστρονομίας.
Μετείχε ενεργά στην επανάσταση για την απελευθέρωση της πατρίδας μας και σήκωσε πρώτος την επαναστατική σημαία στην Άνδρο το 1821. Πολέμησε, ξεσήκωσε και  εμψύχωσε  τον κόσμο υπέρ του Αγώνα για την ελευθερία, συμμετείχε στην επιτροπή για την επεξεργασία και διόρθωση '' εγκληματικών νόμων'' και του ''οργανισμού των δικαστηρίων'',αγωνίστηκε για τη συμφιλίωση των αντιμαχομένων'' μεταξύ των αρχηγών της Επανάστασης- για εκείνες  τις έριδες που ξέσπασαν το 1824 ανάμεσα στους αρχηγούς της Επανάστασης-, συμμετείχε σε εθνοσυνελεύσεις και τέλος δημιούργησε το Ορφανοτροφείο το οποίο εξελίχθηκε σε μεγάλη σχολή στην Άνδρο που η φήμη της έγινε γνωστή σε όλο τον Ελληνισμό.
Η κατάσταση που έβλεπε παντού γύρω του κατά την Επανάσταση τον συγκλόνισε ως διδάσκαλο, ως αγωνιστή, ως πατριώτη και ως φιλόσοφο και αυτός ήταν ο λόγος που ίδρυσε το ορφανοτροφείο του για να μαζέψει τα ορφανά του Αγώνα.
Ο Καϊρης ανέπτυσσε φιλικές σχέσεις με τους μαθητές του, σε ένα παιδαγωγικό κλίμα πρωτότυπο για την εποχή του.
Μέσα από τα μαθήματά του μετέδιδε τον φιλελευθερισμό του στους μαθητές του, και τις αξίες του που ήταν πράξεις ζωής: ατομική ελευθερία και σεβασμός στην ελευθερία της συνείδησης, πολιτική ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη που κατοχυρώνονται συνταγματικά, συνεχής αναζήτηση της αλήθειας και μελέτη του επιστημονικού λόγου.
Ο σκοπός του Ορφανοτροφείου για τον ιδρυτή του δεν ήταν μόνο ένας χώρος περίθαλψης των ορφανών και της εκπαίδευσής τους. Ήταν και ένα τόπος συνάντησης των ανθρώπων, οι οποίοι μέσα από τη θρησκευτική πίστη, τη σύγχρονη επιστημονική γνώση και τη φιλοσοφία, συμβίωναν σε μια κοινότητα αναζητώντας την εφαρμογή νέων κοινωνικών ιδεών.
Για τη θεωρία του ''ενύλου'' και τη ''Θεοσέβεια'' καταδικάστηκε και φυλακίστηκε.
Το κελί που φυλακίστηκε ο Καϊρης

Η δική του θεωρία του ''ενύλου'' στηρίζεται στην ενότητα του σύμπαντος στη βάση μιας ουσίας, ''ύλης ονομαζομένης'', ενός ρευστού του ενύλου που  περιβάλει όλα τα σώματα και χάρη σ' αυτό όλα συνέχονται και όλα κινούνται. Οι μελέτες του για το πλανητικό σύστημα, με βάση τον ορθολογισμό και τα επιστημονικά δεδομένα, τον οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το ηλιακό μας σύστημα δεν είναι το μοναδικό στην απεραντοσύνη του Σύμπαντος και μάλιστα θεωρεί πως είναι δυνατή η ύπαρξη λογικών όντων και σε άλλα ουράνια σώματα.
Είναι δυνατόν η Εκκλησία τότε, να μην θορυβηθεί και να  τον στείλει στα δικαστήρια χρησιμοποιώντας μάλιστα και ψευδομάρτυρες;
Ένα σύγχρονο εκπαιδευτήριο με πλούσια βιβλιοθήκη, με αίθουσα των επιστημών, με αίθουσες διδασκαλίας αλλά και αίθουσα κοινής προσευχής έγινε το Ορφανοτροφείο του που εδέχετο και μαθητές από όλη την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό.
20 χρόνια διδασκαλίας, κατάφεραν εκείνοι που φοβούνταν τις νέες ιδέες και την απόκτηση γνώσεων, όλοι δηλ. οι συντηρητικοί κύκλοι και το ιερατείο, να χρησιμοποιήσουν δήθεν θρησκευτικούς λόγους για να κλείσουν τη σχολή και να κάμψουν τον ιδρυτή του.
Είναι χαρακτηριστικό για το ήθος του Θ. Καϊρη το περιστατικό της απονομής  από τον Όθωνα το 1835 του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος του Σωτήρος, μια ανώτατη τιμή ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για την προσφορά του στον αγώνα της παλιγγενεσίας και η άρνηση του νεαρού τότε Καϊρη να δεχθεί την τιμή αυτή επειδή, όπως αναφέρει σε επιστολή του στον Όθωνα  δεν έπραξε ''τίποτε τοιούτου βραβείου άξιον'' ενώ στην ίδια επιστολή τονίζει την ανάγκη διακυβέρνησης '' με τους συνταγματικούς θεσμούς'' οι οποίοι θα εξασφαλίσουν την ''ανεξαρτησίαν'' και ''ευδαιμονίαν'' του τόπου!
Δεν εδέχθηκε ακόμη και την έδρα του καθηγητή φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών λέγοντας ότι ''καθηγητής είναι ο πανταχού της γης δια της διδασκαλίας του ή των συγγραμμάτων του ωφελών''!!!
Μάλιστα ο Όθωνας έστειλε στο Ορφανοτροφείο του Καϊρη για να παρακολουθήσει τη διδασκαλία του, τον σύμβουλό του Γερμανό καθηγητή του Πανεπιστημίου της Βόνης  Κριστιάν Αυγ. Μπράντις ο οποίος είχε δηλώσει: ''Εάν μια  ακόμη τριετία διδάξει ο Καϊρης, ο βασιλιάς Όθων θα φύγει από την Ελλάδα''!
Αντιμετώπισε απανωτές δίκες με πρώτη να πιέζει για δίκη την   Ιερά Σύνοδο, με πρόεδρο τον Κυνουρίας Διονύσιο, εκείνον που προσυπέγραψε τον αφορισμό εναντίον της Ελληνικής Επανάστασης το 1821 πάνω στην Αγία Τράπεζα!
Η τελευταία δίκη στη Σύρο, που έγινε κεκλεισμένων των θυρών, τον καταδίκασε σε δυο χρόνια φυλάκιση στις φυλακές της Σύρου ενώ είχαν προηγηθεί διώξεις, εξορία, βασανιστήρια, περιορισμοί και κακομεταχείριση από τους ''ανθρώπους του νόμου και του Θεού''!
Η κλονισμένη υγεία του δέχτηκε το τελικό πλήγμα και λίγες μέρες μετά τη δίκη του πεθαίνει στις 13 Ιανουαρίου 1853.
Δεν ηρέμησε όμως το κατεστημένο της χώρας....και νεκρός ήταν επικίνδυνος!!
Ετάφη ....όχι σε χριστιανικό νεκροταφείο, ούτε δόθηκε η σωρός του στον αδελφό του που το εζήτησε αλλά τάφηκε ως αληθινός κατάδικος στο περίβολο του λοιμοκαθαρτηρίου με την επίβλεψη του αστυνόμου της Ερμούπολης.
Μάλιστα το νεκρό τον μετέφεραν Τούρκοι αχθοφόροι γιατί οι Χριστιανοί δεν δέχτηκαν! 
Φαρισαϊσμός σε όλο του το μεγαλείο!
Την επόμενη ημέρα, άγνωστοι άνοιξαν τον τάφο του και ανοίγοντας την κοιλιά του έριξαν ασβέστη για να εξαλείψουν ακόμη και το λείψανό του!
Πέρασαν τα χρόνια.....το 1912  με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών Ρέπουλη, αναστηλώθηκε στην Άνδρο η προτομή του Καϊρη η οποία είχε απαγορευτεί, μια απαγόρευση που είχε ξεσηκώσει τον 
Ο προβληματισμός είναι αναπόφευκτος διαβάζοντας τη ζωή και το τέλος του Θεόφιλου Καϊρη και δεν μπορώ να μη σκεφθώ ότι γι αυτό ποτέ δεν θα αποκτήσουμε αληθινή παιδεία γιατί η κρατούσα τάξη φοβάται την αληθινή γνώση. Και ίσως... γι αυτό και δεν αναδεικνύεται καμιά προσωπικότητα στην πολιτική σκηνή της χώρας με παρόμοιες αξίες και ιδανικά όπως αυτά του Θ. Καϊρη, επειδή είναι γνωστός ο τρόπος υποδοχής της από το εκάστοτε κατεστημένο....γνωστός απ' όλη την ιστορία της χώρας μας 
Την γνώση και την αλήθεια τη φοβούνται ... ας το θυμόμαστε!

Πηγή: ΙΣΤΟΡΙΚΑ τεύχος 223




2 σχόλια:

  1. Πραγματικά, το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγεις συμπεριλαμβάνει μια μεγάλη αλήθεια που μας αφορά όλους. Ενίοτε δε ξεχνάμε πως η γνώση και η παιδεία είναι η αρχή όλων των πραγμάτων. Δικαίως έλεγε ο Λιαντίνης πως "Εν αρχή ην ο Δάσκαλος".

    Εξαιρετικό άρθρο, μπράβο.

    Την καλημέρα μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλησπέρα Τελευταίε!!!!!!!!! Το ξεχνάμε συχνά πυκνά ότι μόνη η παιδεία -η αληθινή και σωστή παιδεία- είναι η αρχή των πάντων και μόνο μέσω αυτής μπορούμε να ελπίζουμε σε σωστούς πολίτες.
    ''Εν αρχή ην ο Δάσκαλος'', πολύ σωστά!!!!!!! Κρίμα που τον χάσαμε και αυτόν!!!!!!!!!
    Να σαι καλά και σ'ευχαριστώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή